วัดศรีโลหะราษฎร์บำรุง - Si Loha Rat Bamrung Buddhist Temple
วัดศรีโลหะราษฎร์บำรุง
วัดนี้ตั้งเมื่อ พ.ศ. 2330 สมัยรัชกาลที่ 1 โดยคนจีนชื่อ โหละ ทำการสร้างวัดนี้ขึ้นเรียกตามภาษาชาวบ้านว่า "วัดตาเจ๊กโหละ" ครั้นต่อมาพระศรีสวัสดิ์ผู้ครองเมืองศรีสวัสดิ์ กาญจนบุรี ซึ่งมีหน้าที่เก็บส่วยให้หลวง
ได้มาตั้งเตาถลุงแร่รวมโลหะที่ริมท่าน้ำใกล้วัด ต่อมาจึงเปลี่ยนเป็น "วัดศรีโลหะราษฎร์บำรุง" (แต่ชาวบ้านก็คงเรียกกันว่าวัดศรีโหละ) วัดศรีโหละนี้มีเจ้าอาวาสปกครองติดต่อกันรวม 9 รูป
ในสมัยรัชการพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ใน พ.ศ. 2446 ได้มีพระภิกษะพรต จนฺทโสภ (ร.ท.พรต โยธาพิทักษ์) นายทหารมหาดเล็กรักษาพระองค์จากวัดตะเคียน (วัดมหาพฤฒาราม) ได้มาจำพรรษา และได้เป็นเจ้าอาวาสวัดศรีโลหะฯ และตำแหน่งเจ้าคณะอำเภอท่าม่วง เป็นเจ้าอาวาสรูปที่ 6 ของวัด มีสมณศักดิ์ "พระครูยติวัตรวิบูลย์" และคราวพระบาทสมเด็จ พระจุลจอมเกล้าเจ้าอยุ่หัว (ร.5) เสร็จประพาสน้ำตกไทรโยค ทรงหยุดเรือพระที่นั่งที่หน้าท่าวัดศรีโลหะฯ เมื่อทรงสดับ พระสงฆ์สวดชัยมงคลคาถา และสมเด็จสมณเจ้ากรมพระวชิรญาณวโรรส เคยเสด็จมาวัดนี้ครั้งหนึ่ง รวมทั้งพระวรวงศ์เธอพระองค์เจ้าอาทิตย์ ทิพยอาภา เป็นประธานคณะผู้สำเร็จราชการแทนพระองค์ ได้ทรงอุปถัมภ์วัดนี้จนสิ้นพระชนม์ชีพ
เนื่องจากมีความสนิทกับพระครูยติวัตรวิบูลย์ (ร.ท.พรต) มาก่อน และได้สร้างขันน้ำมนต์สัมฤทธิ์ขนาดใหญ่จารึกพระนามพร้อมตำแหน่ง และตราประจำพระองค์ถวายไว้แก่พระองค์เจ้าอาทิตย์ ทิพยอาภา ไว้ที่หน้าประตูเข้าอุโบสถเป็นที่ระลึก
ต่อมา พ.ศ. 2494 พระครูโสภณประชานารถ (นารถ นาคเสโน) ได้ดำรงตำแหน่งเจ้าอาวาสรูปที่ 9 (มรณะภาพแล้ว) และได้ทำการบูรณะสร้างถาวรวัตถุต่างๆ เป็นจำนวนมาก เช่น กุฎิเจ้าอาวาส กุฎิสงฆ์ ฌาปนสถาน ตึกอิ่มจิตต์ กำแพงรอบวัด หอระฆัง โรงเรียนวัดศรีโลหะฯ ศาลาการเปรียญ และพระอุโบสถใหม่จตุรมุข รวมอายุของวัดตั้งแต่ พ.ศ. 2330 - 2561 รวมได้ 231 ปี
อ้างอิง แผ่นโลหะแสดงประวัติวัดศรีโลหะ หน้าอุโบสถหลังเก่า สร้างถวายโดยนางบัวไข่ ยวงเงิน 19 มกราคม 2537
อุโบสถหลังใหม่
อุโบสถหลังใหม่
เจดีย์ซึ่งมีรูปหล่อหลวงปู่พรต อยู่ภายใน
รูปหล่อหลวงพ่อนารถ
อุโบสถหลังเก่า (สร้างเมื่อ พ.ศ. 2330)
รูปปูนปั้นรอบอุโบสถหลังเก่า
รูปปูนปั้นรอบอุโบสถหลังเก่า
รูปปูนปั้นรอบอุโบสถหลังเก่า
รูปปูนปั้นรอบอุโบสถหลังเก่า
ภายในอุโบสถหลังเก่า
ภายในอุโบสถหลังเก่า
